Mentale gezondheid in België: interview met psychiater Dr. Caroline Depuydt

De wereldwijde gezondheidscrisis van COVID-19 heeft een belangrijke kwestie aan het licht gebracht in België, namelijk mentale gezondheid. De snelle evolutie van economische, milieu- en geopolitieke omstandigheden, de opkomst van revolutionaire technologieën met kunstmatige intelligentie, allemaal gekoppeld aan een hectische levensstijl, hebben van mentale gezondheid een belangrijk aandachtspunt gemaakt voor veel Belgen. Om de huidige situatie beter te begrijpen en mogelijke oplossingen te verkennen, gingen we in gesprek met Dr. Caroline Depuydt*, een gerenommeerde psychiater. Ze biedt waardevolle inzichten in de huidige trends op het vlak van mentale gezondheid en mogelijke benaderingen om psychologisch welzijn te verbeteren.

Een blik op de huidige situatie

Dr. Caroline Depuydt legt uit dat ongemakken van voorbijgaande aard kunnen evolueren naar een mentaal probleem, afhankelijk van de intensiteit, de impact op het dagelijks leven, de duur en de combinatie van symptomen.
De recente statistieken van het RIZIV (2021) spreken boekdelen: burn-out staat bovenaan de lijst van toenemende mentale problemen, met een stijging van 46% in de gevallen van burn-out en langdurige depressie. Mensen van 50 tot 64 jaar blijven het zwaarst getroffen, maar de sterkste groei is merkbaar bij zelfstandige werknemers van 25 tot 39 jaar, met een toename van 20% in 2021 en 151% in de afgelopen 5 jaar.

De oorzaken van mentale problemen

Mentale gezondheidsproblemen hebben meerdere oorzaken en zijn vaak het resultaat van de interactie tussen diverse genetische, biologische, ontwikkelings-, psychologische, sociale, evenals levensstijl- en stress gerelateerde factoren. Caroline Depuydt benadrukt dat triggerfactoren variëren, van ziekte tot ongeval of het overlijden van een naaste, tot werkstress en sociale isolatie. Soms kan een onbenullige gebeurtenis een oud trauma doen opleven en dat kan de druppel zijn die de emmer doet overlopen in een voortdurend gespannen context.

De voorgestelde oplossingen

Dr. Caroline Depuydt benadrukt het belang van de betrokkenheid van vrienden en familie in het geval van mentale problemen. Vrienden en familie kunnen een cruciale rol spelen door ondersteuning en een luisterend oor te bieden. Bovendien is de huisarts een eerste aanspreekpunt voor hulp en de doorverwijzing naar specialisten indien nodig. Mentale gezondheidsprofessionals zoals psychologen en psychiaters zijn essentieel voor adequate zorg. In het geval van nood is het telefoonnummer 107 beschikbaar voor onmiddellijke bijstand.

De nieuwe benaderingen

Psycho-lichamelijke benaderingen zijn aan een opmerkelijke opkomst bezig. Ze combineren psychotherapie met mindfulness-meditatie en fysieke activiteiten zoals yoga of pilates. Deze therapieën zijn gericht op het evenwicht tussen lichaam en geest en houden rekening met aspecten zoals voeding en slaap ter ondersteuning van het mentale welzijn. Stacy Jacques, Wellbeing Manager bij Aspria Avenue Louise, legt uit: “We merken dat onze leden steeds meer bewust bezig zijn met hun psychologische gezondheid. Ze wisselen hun sportieve activiteiten af met meditatie, yoga of pilates en nemen de tijd om te genieten van de spa-faciliteiten die gewijd zijn aan herstel en ontspanning. Onze teams hebben kennis van voeding en onze leden vragen vaak om advies vanuit een bewustzijn dat voeding een effect heeft op de algehele gezondheid.”

Een holistische kijk op mentale gezondheid

Dr. Caroline Depuydt benadrukt het positieve effect van lichaamsbeweging op de mentale gezondheid. Regelmatige lichaamsbeweging beïnvloedt de concentratie, vermindert stress en angst, verbetert de stemming en draagt bij tot een betere slaapkwaliteit. Ze beveelt ook aan om goed voor zichzelf te zorgen na inspanning, door momenten van rust en herstel toe te staan.
Maar één van de meest waardevolle lessen van deze expert is zelfliefde: “Je hoeft niet veel te doen om het goed te doen. We doen allemaal ons best, en dat is al veel!.” Het is belangrijk om keuzes te maken die het welzijn bevorderen. Dat kan een intensieve sportbeoefening of meditatie op regelmatige basis zijn waarbij je vooral focust op wat je graag doet. Stacy Jacques voegt hieraan toe dat plezier essentieel is: “De wil om te sporten moet vooral gedreven worden door de wens om jezelf goed te doen. Sport is een soort reis naar een evenwicht tussen fysiek en mentaal welzijn. Plezier zorgt ervoor dat je het volhoudt en op beide fronten aanzienlijke resultaten behaalt.”

Aspria en preventie

Een recente studie uitgevoerd door de University of South Australia en gepubliceerd in het British Journal of Sports Medicine (https://bjsm.bmj.com/content/57/18/1203) toont aan dat lichaamsbeweging leidt tot een afname van 43% van symptomen gerelateerd aan mentale gezondheidsproblemen, vooral depressie, angst en psychologische moeilijkheden. Sportbeoefening is een sleutelelement in preventie, maar ook om de behandelingen met geneesmiddelen te verlichten.
Brian Morris, CEO & oprichter van de Aspria-groep, werd afgelopen november uitgenodigd op het OECD Health Forum om te spreken over het onderwerp “Gezondheid als sleutel voor economische veerkracht.” Als visionair en erkende expert in de sector heeft hij zijn clubs gecreëerd en blijft hij ze ontwikkelen om ze tot ware alles-in-één partners te maken en leden te helpen om fysiek en mentaal goed te leven.
De aangeboden activiteiten van Aspria, zoals tennis, zwemmen, fitness en groepslessen, dragen bij tot een gezond en gebalanceerd leven. De welzijnsfaciliteiten, waaronder zwembaden, spa’s en instituten, stellen leden in staat om te ontspannen en de batterijen op te laden. Elk club biedt tal van mogelijkheden voor telewerk zodat het sporten en het professionele leven perfect combineerbaar zijn en de kans op thuisisolatie aanzienlijk verkleint. Activiteiten voor kinderen vergemakkelijken ook de dagelijkse logistiek van gezinnen en stellen ouders in staat voor zichzelf te zorgen parallel aan de zorg voor hun kinderen.
De voorgestelde oplossingen door experts zoals Dr. Caroline Depuydt en het gevarieerde aanbod van Aspria op het gebied van sport, welzijn en werk dragen bij tot de verbetering van de mentale gezondheid in een steeds veeleisender wordende wereld.

* Dr. Caroline Depuydt, psychiater en medisch adjunct-directeur bij Espsylon (voordien La Ramée en Fond’Roy). Ze is ook de auteur van twee boeken over het onderwerp: “Bien dans ma tête grâce aux neurosciences” en “J’arrête d’en faire trop!”.

www.aspria.com