Van Leeuwarden tot de Waddenzee: even “Opfriesen” en je voelt je herboren.
Wie zegt dat je ver moet reizen voor een weekendje weg, heeft Friesland nog niet ontdekt. Op een paar uur rijden vanaf de Belgische grens openbaart zich een landschap dat uitnodigt tot rust, avontuur en frisse energie. Precies wat het nieuwe begrip “Opfriesen” omvat: jezelf opladen.
Leeuwarden, de hoofdstad van Friesland, vormt het ideale startpunt van deze trip. Een stad vol karakter, met mooie grachten, historische gevels en een creatieve energie die je meteen voelt. Hier begint je avontuur, maar het echte Friesland ligt daar net buiten: wijds, onbedorven en vol mogelijkheden om de natuur op te snuiven.
In Leeuwarden kun je het historische hart van Friesland ervaren. De Oldehove, schever dan de toren van Pisa, torent boven het stadsbeeld uit en is een prachtig voorbeeld van architectonisch lef. Niet ver daarvandaan vind je de Blokhuispoort, de oude gevangenis die tegenwoordig dienst doet als creatieve hotspot, met werkplekken, cafés en tentoonstellingen. Wie zin heeft in een stukje cultureel shoppen, kan terecht in de vele musea waaronder Museum de Grutterswinkel, waar ambacht en geschiedenis samenkomen. Maar je kan ook gewoon door de gezellige straatjes slenteren, langs de grachten, lokale winkels en cafés. Maar terwijl Leeuwarden je nieuwsgierig maakt, is het buiten de stad dat Friesland echt zijn magie ontvouwt.
Wat bin we moai fuort net ( vrij vertaald: Wat hebben we het goed zo samen, hè)
Friesland ademt ruimte. In de weidse polders en langs de rietkragen bij de meren zie je het landschap zoals het al eeuwen is: open, eerlijk en weids. De zwarte Friese paarden galopperen langs de waterkant, terwijl vogels hun vroege ochtendconcert inzetten. Hier is het ritme van de natuur nog voelbaar: de wind die over de velden waait en de zon die glinstert op het water. Het noorden van Friesland, van Noordoost Friesland tot de Waddenzee, is ideaal voor wie echt tot rust wil komen. Geen opgepoetste toeristische routes, maar natuur die je uitnodigt om zelf op ontdekkingstocht te gaan.
Maar wil je toch wat actie? Friesland biedt tal van mogelijkheden om het lichaam en de geest tegelijk te resetten.
Winterzwemmen is één van die rituelen. Onder begeleiding van Johan van der Heide van de Walrusclub stap je in het ijskoude water, adem je diep in en laat je alles los. Kort, koud en krachtig: je voelt je wakker, helder en levend, precies wat je zorgen verjaagt. Vergeet niet je zwemkleding, handdoek, muts en warme trui mee te nemen.
Voor een creatieve reset kun je terecht bij zeefdrukkerij Kleine-Lijn in Blije. Hier leer je stap voor stap hoe je je eigen ontwerp op textiel tot leven brengt, gebruikmakend van natuurlijke verfstoffen van planten uit de tuin van de werkplaats. Het is ambacht, natuur en kunst in één: een perfecte combinatie om je hoofd leeg te maken en je handen bezig te houden.
Wie het water op wil, kan wadlopen onder begeleiding van Harm-Jan Wilbrink van stichting Oan ’e Dyk in Moddergat aan de Waddenzee. Slik, water en stilte bepalen hier het tempo. Het is geen sport, maar een oefening in overgave. Een manier om letterlijk midden in het Werelderfgoed Waddenzee te staan en de natuur intens te beleven. Je kunt je ertegen verzetten, maar vroeg of laat word je nat, modderig en je voeten worden totaal onherkenbaar voor de beschaving. Pas als je dat accepteert, begint het echte genieten. Elke stap zuigt je vast in het slik, je schoenen maken dat typische slurpende geluid en het koude water zoekt genadeloos zijn weg naar binnen. Na enkele uren soppen bereik je eindelijk weer vaste grond. Doorweekt, modderig, maar tevreden. Alleen de warmte van de inspanning houdt je overeind en dat voelt, vreemd genoeg, fantastisch!
En wie na al dat uitwaaien zin heeft in warmte en gezelligheid (In smûk kafee), schuift aan bij Grand Café WALD in Kollum. In het hart van dit dorp vind je WALD in het voormalige gemeentehuis “Huize Sytzama”. Dat statige gebouw uit 1805 ademt nog steeds grandeur, maar met een modern en gastvrij hart.
Binnen is het eigentijds en warm, zonder poeha. Chef Wierd Visser kookt met respect voor zijn omgeving: lokale ingrediënten, seizoensproducten en een flinke scheut creativiteit. Geen stijve menukaart, wel gerechten die je doen watertanden. WALD voelt als een warme huiskamer waar iedereen zijn plek vindt. Je kan er binnenlopen voor een snelle hap, blijven hangen voor een lange lunch, komen borrelen of de avond laten uitglijden in verhalen en een laatste glas wijn.
Wapperende wind, zwarte Friese paarden en stille vaarten. Friesland nodigt je uit om te onthaasten, te bewegen en je energie terug te vinden.
Friesland nodigt uit om langer te blijven. Een van de mooiste plekken om te overnachten is de “Suvelfabryk” in Lioessens. Dertien comfortabele appartementen, sommige samen te voegen voor grote groepen, liggen aan de rand van Noordoost Friesland, tussen uitgestrekte weilanden en moes- en kruidentuinen. Hier vier je het echte leven: uitgebreid koken in de eetkeuken, genieten van het uitzicht vanaf het terras en met modder aan je laarzen thuiskomen na een dag vol avontuur.
Een ander pareltje is Pean-buiten nabij Leeuwarden: een boutiquehotel in een karakteristieke Friese kop-hals-rompboerderij. Twaalf kamers in de boerderij zelf en tien ‘cubes’ midden in het weiland bieden comfort, privacy en uitzicht zover het oog reikt. De sfeer is sober en functioneel, maar met een warme en eigenzinnige kwaliteit. Het restaurant is bekroond met een Bib Gourmand en serveert gerechten met een lokale, seizoensgebonden inslag. Hier proef je Friesland op je bord, met een creatieve twist.
Voor wie actief wil zijn in een grotere setting is Outdoor Veldboom ideaal. Midden in de natuur rond Earnewâld/Eernewoude kun je deelnemen aan tal van activiteiten: kanoën, wandelen, team- en/of familiedagen. Stilzitten is hier geen optie, het landschap nodigt uit tot beweging, frisse lucht en avontuur.
Wie zoekt naar pure rust, moet naar Brêgeham, een kleinschalig vakantieparadijs in de Jan Durkspolder. Vanaf de huisjes heb je uitzicht op reeën, hazen en vele vogelsoorten, en je kunt de omgeving wandelend, fietsend of vanaf het water ontdekken. Vanuit de vlonder terrasjes kun je genieten van de stilte, terwijl je nog steeds binnen 30 minuten in Leeuwarden bent voor een terrasje, een bezoek aan het Fries Museum of een stadswandeling.
Friese cultuur en unieke ervaringen
Friesland gaat verder dan natuur en rust. In Noordoost Friesland ontdek je dorpen die gevormd zijn door eeuwenlange samenwerking met het land en water. Dokkum, bijvoorbeeld, is klein maar met een scherpe rand: de Bonifatiuskapel en het oude stadhuis wisselen af met koffiewinkeltjes, ateliers en terrassen waar plannen ontstaan en verhalen worden gedeeld. In de Noardlike Fryske Wâlden, De Alde Feanen en langs de Waddenkust vind je landschappen die met zorg en arbeid zijn gevormd. Hier is niks opgepoetst, alles is authentiek.
Sportieve avonturiers kunnen deelnemen aan de Elfstedentocht, nog steeds een icoon van Friesland, op de fiets, te voet of met een bootje. De tocht voert langs historische steden, uitgestrekte wateren en karakteristieke dorpjes. Het landschap varieert van ruige polders tot schilderachtige vaarten, en overal kom je vogels, rietkragen en de typische Friese paarden tegen.
En dan, als afsluiter van een dag vol frisse lucht en Friese gastvrijheid, is er Restaurant Oan Tafel, een naam die perfect samenvat wat je hier te wachten staat: samen aan tafel, letterlijk en figuurlijk.
In dit huiselijke restaurant draait alles om beleving. Je zit niet zomaar in een zaal met tafeltjes, maar aan de lange bar die speciaal voor Oan Tafel werd ontworpen. Terwijl de chef voor je neus werkt, praat, proeft en improviseert, krijg je een culinaire voorstelling van de bovenste plank en dat mag je gerust letterlijk nemen.
De gerechten zijn verfijnd, verrassend en doorspekt met Friese eigenheid. Alles komt uit de streek: groenten en fruit uit de eigen tuinen, kazen en vlees van lokale boeren en kruiden die nog nat zijn van de ochtenddauw. Zelf de “Frysling brûswyn” is van “ùs eigen” wijngaard in Friesland. En verdomd lekker!
Chef en gastheer Geert-Jan Vaartjes combineert vakmanschap met speelsheid: elke gang voelt als een ontdekking, elk bord als een verhaal.
Dit is geen gewone maaltijd maar een ervaring die moeiteloos Michelin-waardig is. Maar tegelijk blijft het hier ontwapenend gewoon. Geen stijf gedoe, geen overbodige franje, enkel mensen die trots zijn op wat ze maken en dat graag met je delen.
Niet twijfelen, rij naar Friesland
Friesland is een bestemming die uitnodigt om alles even los te laten en je eigen verhaal te schrijven. Of je nu kiest voor winterzwemmen, wandelen, wadlopen, een creatieve workshop, yoga in de natuur, een boottocht, een fietstocht langs terpen en vaarten, of simpelweg genieten van het uitzicht vanaf je vakantiehuisje, hier laad je op. Opfriesen is niet alleen een woord; het is een ervaring. Het is de frisse wind door je haren, de modder aan je laarzen, het geluid van vogels boven een stille plas, de geur van riet en water, en het gevoel dat je helemaal jezelf bent.
Friesland combineert onthaasten met nieuwe ervaringen en pure gastvrijheid. Hier vind je verblijven die rust en comfort bieden, restaurants die je laten proeven wat de regio te bieden heeft en activiteiten die je doen voelen dat tijd relatief is. Je komt hier niet alleen om te ontsnappen, je komt hier om te ontdekken, te ademen en opgeladen weer naar huis te keren.
Kortom: Friesland is dichtbij, toegankelijk en verrassend. Het biedt natuur, cultuur en ontspanning in perfecte balans. Het is weids, rauw, authentiek en tegelijkertijd warm en gastvrij. Een paar dagen in deze provincie en je voelt het verschil: hoofd leeg, batterijen opgeladen en een hart vol Friese inspiratie.
Tekst: Marijn Bogaert
Foto’s: Lucas Kemper Merk Fryslan en Marijn Bogaert
